آيةاللهالعظمي بهجت(ره) نيازمندي فطري انسان به خداوند سبحان فقيري بر در خانه‌اي ايستاده بود، و نان مي‌خواست، بچه همسايه وقتي ديد او نان مي‌خواهد، با تعجب از او پرسيد: مگر مادر نداري؟ پيرمرد فقير در جواب اوگفت، نه.بچه گفت: برو براي خودت مادر بخر!
جل‌ّالخالق!انسان از ملکات اين بچه‌ها چيزهايي مي‌فهمد، چون خود بچه هروقت نان مي‌خواسته از مادر مي‌گرفته، لذا به فقير هم مي‌گويد از مادر بگيرد و اگر هم مادر ندارد تهيه کند.او مي‌فهمد که به کسي محتاج است که حوايج او را بر آورد، و چه‌کسي بهتر از مادر و پدر؟ و اگر آن‌ها نبودند، خوب ...
آيةاللهالعظمي بهجت(ره) معرفةالله، اعظم واجبات نماز، جامي است از الذ لذايذ [لذت‌بخش‌ترين لذت‌ها] که چنين خمري خوشگوار در عالم وجود نيست! تمام لذت‌ها روحي است؛ و آن‌چه از لذات که در طيب [عطر] و يا از راه نساء به‌صورت حلال تکويناً مطلوب است، بيش از آن و به مراتب بالاتر، در نماز است. اگر سلاطين عالم مي‌دانستند که انسان ممکن است در حال عبادت چه لذت‌هايي را ببرد، هيچ‌گاه دنبال اين ...
آیةالله عبدالکریم حق شناس(ره) ايمان با ورع مأموران جهنم سؤال مي‌کنند: آيا براي شما پيامبر نيامد؟ ترساننده‌اي نيامد که شما را از امروز بترساند و با خبر کند؟ آن‌ها مي‌گويند؟ بله آمد! ما گفتيم که شما حجتي نداريد، دليلي نداريد و رسل را تکذيب کرديم! «و قالوا لو کنّا نسمع أو نعقل ما کنّا في أصحاب‌السعير»، ملک/10؛ اگر ما سخن پيامبران و مواعظ آن‌ها را مي‌پذيرفتيم و يا با تعقل و تفکر درستي آن را مي‌فهميديم، از ...
امام خميني(ره) جايگاه اخلاق و تهذيب در زندگي اهل علم مشکل‌ترين امور و سختترين چيزها دين‌داري است در لباس اهل علم و زهد و تقوا، و حفظ قلب‌نمودن است در اين طريقه، و از اين جهت است که اگر کسي در اين طبقه به وظايف خود عمل کند و با اخلاص وارد اين مرحله شود و گليم خود را از آب بيرون کشد و پس از اصلاح خود به اصلاح ديگران پردازد و نگهداري از ايتام آل‌رسول نمايد، چنين شخصي از زمره مقربين و ...
حضرت آيةالله خوشوقت(ره) نکته‌هاي اخلاقي بهترين راه سلوک عمل به آيه تقوا «يا أيها‌الذين آمنوا اتقوا‌الله»؛ است، منتها مردم مي‌خوانند، ولي عمل نمي‌کنند! کم هستند افرادي که در طول عمر تقوا را رعايت کنند. کار خير زياد مي‌کنند و کنار آن هم گناه مي‌گذارند و همين گناهان حجاب مي‌آورد. اين‌ها افراد نادري هستند که کار حرام انجام نمي‌دهند و اين مي‌شود که ايمان مرتب در تزايد باشد و...
حضرت آيةالله حاج سيدحسين فاطمى(ره) معيار انسانيت مرحوم حاج ميرزا جواد آقاي ملکي تبريزى طاب‌ثراه مى‌گويد: انسان، انسانيتش به‌صورت نيست، چراكه صورت را بر در حمام هم مى‌كشند و به جسمانيت هم نيست چراكه حيوانات خبيثه هم جسم دارند، به أشره طعام و جماع هم نيست چراكه خرس و خنزير هم شَرَهشان بيشتر از انسان است، و با غضب و قوه انتقام هم نيست، چراكه سگ و گرگ قوه غضبيه‌شان خيلى است؛ بلكه خاصيت آن است كه تو را انسان كند و...
آیةالله‌العظمی مظاهری جهاد با نفس در درون آدمي هميشه ميان عقل، وجدان اخلاقي و نفس اماره ستيز وجود دارد. بين بعد ملكوتي و بعد حيواني انسان هميشه جنگ و جدال هست. در برخي از انسان‌ها عقل و وجدان اخلاقي بر نفس اماره پيروز مي‌شود و در برخي ديگر نفس اماره آنان زمام امور را در دست مي‌گيرد و بر آنان مسلط مي‌شود.
انساني كه بتواند نفس اماره را كه چون اسب چموش و سركشي است، دهنه و لگام ببندد و او را كنترل كند، بهترين وسيله عروج خود را
...
حضرت آيةالله آقامجتبي تهراني(ره) راه‌هاي تطهير قلب دل‌هاي آدمي مخزن حب الهي است، دلي را که هر روز به چيزي غير خدا تعلق پيدا کند، قلبي هرزه و بي‌ادب است.
انسان بايد تمام ابعاد وجودي‌اش؛ يعني عقل، قلب، نفس، اعضا و جوارحش را ادب کند. اين موضوع در روايات هم آمده است. اميرالمومنين عليه‌السلام مي‌فرمايد: زک قلبک بالأدب کما يذکى‌النار بالحطب.
حضرت آيةالله آقامجتبي تهراني(ره) فرورفتن در باطل يكى از عوامل رشد و انتشار زشتى‌ها در جامعه بشرى، فرورفتن در باطل است. دانشمندان علم اخلاق، حكايت زشتى‌ها يا فرورفتن در باطل را از بيمارى‌هاى زبان به‌شمار آورده‌اند.
شخص مبتلا به اين بيمارى، ويژگى بسيار ناپسندى دارد كه جامعه اى را به فساد و تباهى مى‌كشد. باز گفتن اعمال زشت، موجب از بين رفتن زشتى آن‌ها شده، شخص راوى...
درس اخلاق شماره 354 خشم رحمانى و شيطانى وجود خشم در انسان ضرورى است. البته آدمى بدون اينكه خشم داشته باشد نمى‌تواند زندگى كند، ولى به شرطى كه آن را در راه صحيح به كار بيندازد. وجود خشم در انسان لازم است تا در راه انسانيت آن را به كار ببرد، آدمى بدون شهوت و غضب نمى‌تواند زندگى كند، بايد شهوت در او باشد تا ...
درس اخلاق شماره 353 مضرات دلبستگي انسان مخصوصاً ما طلبهها اگر بخواهيم راحت باشيم، يک زندگي منهاي غم و غصه، منهاي گناه و دلهره داشته باشيم، بايد دلبستگي‌ها را از بين برد «حبّ‌الدنيا رأس کل خطيئة»، کافي/2/131؛ و وقتي همه گناهان را ريشه‌يابي کنيم، ميبينيم که منشأ آن همين دلبستگي‌ها است. گناه، رذالت، غم و غصه، اضطراب خاطر و...
آيةاللهالعظمي مظاهري انقطاع يکي از مسايلي که علماي علم اخلاق روي آن خيلي پافشاري دارند و تأکيد بسياري در قرآن و روايات اهل‌بيت عليهمالسلام ديده مي‌شود، حال تبتل براي انسان است «فاذکر اسم ربّک و تبتّل تبتيلا»، مزمل/8؛ اين حال تبتل، دو معناي مطابقي دارد، يک معناي التزامي؛ در اخلاق به آن مي‌گويند انقطاع عن‌الناس و انقطاع الي‌الله، از همه‌چيز بريدن به خدا وصل‌شدن؛ انسان برسد به آن‌جا که هيچ چيزي نتوانسته باشد دل او را ببرد.
آیةالله‌العظمی مظاهری آزمایش الهی امتحان را به هر معنایی که بکنیم، در آیات فراوانی لابد منه برای همه است و امتحان را منقسم کردم به دو قسم، یک قسم امتحان مهندس از سنگ معدنی؛ یک قسم امتحان معلم از شاگرد و امتحانهای الهی نظیر امتحان معلم از شاگرد است، برای این‌که ...
آیةالله‌العظمی مظاهری سیر و سلوک سیر و سلوک یعنی حرکت به سوی خدا؛ منتهای سیر الی الله «یا ایها الانسان انّک کادح الی ربّک کدحاً فملاقیه» در این دنیا آمدیم برای همین «انا للَّه و انا الیه راجعون». در این دنیا آمدیم برای این‌که این منازل را یکی پس از دیگری طی کنیم از توبه به ...
آیةالله‌العظمی آخوند خراسانی(ره) اخلاص بدان! اخلاصی که معتبر است در عبادات کتاباً و سنةً، از خفایای امور جلیله میباشد؛ هم تحصیل آن مشکل و هم عمل به حصول آن. بسا می‌شود شخص اعتقاد مینماید او را تحصیل کرده و حال آن‌که امر بر او مشتبه شده. و لذا شمرده شده سرّی از اسرار‌الله و سپرده نشده مگر که در دل‌های خواص اولیاء‌الله چنان‌چه در بعض احادیث قدسیه وارد شده: «الإخلاص سرّ من أسراری، استودعته قلب من أحببت من عبادی»
آیةالله‌العظمی میرزا جواد تبریزی(ره) خودسازی بخش دوم يكى از مواردي كه در خودسازی انسان نقش اساسى دارد، مسئله توكل است. اگر عمل خالصانه همراه با توكل انجام گيرد، سرانجام سعادت دنيا و آخرت را به دنبال دارد. انسان مؤمن و متدين ضمن آن‌كه كار را خالصانه و للّه انجام مىدهد، مزد و پاداشش را بايد از خدا بخواهد و پروردگار متعال عنايت خواهد كرد. توكل، بهترين غنيمتى است كه انسان را در كسب معنويت و ارتقای درجه موفق خواهد كرد.
آیةالله‌العظمی میرزا جواد تبریزی(ره) خودسازی بخش اول يكى از مواردى كه مىتواند در جهت سازندگى نقش اساسى داشته باشد، هم‌نشين خوب است، به‌خصوص طلاب جوان كه مىخواهند مبلّغ دين و احكام الهى و معارف اهل‌بيت علیهم‌السلام باشند.
آیةالله‌العظمی جوادی‌آملی حیاء از منظر قرآن و اهل‌بیت(ع) قرآن كريم قبل از اينكه مسایل حدود، زندان، جهنم و مسایل كيفري را طرح كند، مسئله حيا را طرح كرده است. در سوره مباركه علق كه اولین سوره نازل‌شده بر پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم و جزء عتائق سور قرآني است، اولين درسي كه داد، فرمود: «الم يعلم بانّ‌الله يري، علق/14.
آیةالله‌العظمی جوادی آملی جلوه كمالات فعليه خدا در مومنان خداي سبحان وقتي كمالاتي را در مقام فعل براي خود ذكر مي‌كند، همان كمالات را براي انبيا ذكر مي‌كند. اگر خدا رئوف و رحيم است بعباده المؤمنين، درباره وجود مبارك رسول گرامي صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم فرمود: «عزيز عليه ما عنتّم حریص علیکم بالمؤمنين رئوف رحيم»
آیةالله‌العظمی جوادی آملی مقام مقربین از بيانات اميرالمؤمنين علی علیه‌السلام اين است: كن وصيّ نفسك، نهج‌البلاغه، حکمت 254.
انسان يك وصيت عهدي دارد كه درباره قبر و كفن و نماز اوست؛ يك وصيت تمليكي دارد كه درباره ثلث مال اوست. فرمود: وصي تمليكي‌ات، خودت باش. اگر وصي تعيين مي‌كني؛ وصيتت عهديه باشد، نه تمليكيه! مسایل مالي را در زمان حيات خود عمل كن.
حضرت آیةالله جوادی آملی دهان طیب و تأثير سوره حمد ما يك سلسله الفاظ داريم، يك سلسله مفاهيم داريم، يك سلسله قرارداد داريم كه حوزه اين قرارداد و دلالت‌ها در همين عالم طبيعت است.
فقیه عارف، ملاحسین‌قلی همدانی(ره) مراحل چهارگانه خودسازی و تربیتی قدم اول، ترک معصیت/قدم دوم، مراقبت/قدم سوم، بیداری و شب‌زنده‌داری/ قدم چهارم، ذکر همراه با فکر
آیةالله شیخ حسنعلی اصفهانی(نخودکی(ره)) طریق نجات حضرت حق صد و بیست و چهار هزار پیغمبر داشته است که شاید در مقابل هر نبی لااقل ده ولی بوده است، و همه آن‌ها برای هدایت طریق آمده‌اند.
آیةالله‌العظمی بهجت(ره) در محضر اهل‌بیت(ع) محبّت صادقانه این است که محبّتِ مخالف در آن نباشد. هر کس به هر کدام از این چهارده معصوم علیهم‌السلام محبّت داشته باشد، کارش تمام است. فقط شرطش این است که محبّتش راست باشد.
-بُکاء بر مصائب اهل‌البیت علیهم‌السلام و به‌خصوص سیدالشهداء علیه‌السلام، شاید از آن قبیل مستحباتی باشد که مستحبّی افضل از آن نیست. «بکاء مِن خَشیَةِ‌الله: گریه از ترس خداوند»،
آیةالله‌العظمی بهجت(ره) نکته های عرفانی و تربیتی هیچ ذکری بالاتر و مهم‌تر از عزم پیوسته و همیشگی بر ترک گناه نیست؛ یعنی تصمیم داشته باشید اگر خداوند صدسال هم به شما عمر داد، حتی یک گناه نکنید، هم‌چنان که اگر صد سال عمر کنید، حاضر نخواهید شد یک بار تَهِ استکانی زهر بنوشید؛ حقیقت و واقع گناه هم، زهر و سَمّ است.
آيةاللهالعظمي بهجت(ره) نکته‌های عرفانی و تربیتی - كسي‌كه بداند در مرآي و مسمع خدا است، نمي‌تواند گناه كند. تمام انحرافات ما از اين است كه خدا را ناظر و شاهد نمي‌بينيم.
- كسي‌كه از معنويات و معرفت خدا بهره‌مند است، چه حاجت به كيميا دارد؟! چه كيميايي بالاتر از خداشناسي؟!
آیةالله‌العظمی جوادی آملی چگونه خود را اصلاح کنیم؟ همه علوم مطرح در حوزه یا دانشگاه -مستقیم یا غیرمستقیم- به انسان‌شناسی نیازمند است. علومی که در دانشگاه‌ها مطرح است، یا انسانی است یا تجربی. علوم انسانی، بدون انسان‌شناسی به نتیجه نمی‌رسد، زیرا عنصر محوری علوم انسانی «هویت انسان» است.
حكيم متأله ملامحسن فيض كاشانى(ره) موانع حضور قلب و راه‌های درمان درمان حضور قلب، دفع این خاطره‌هاست و چون هیچ چیزی را بدون برطرف‌کردن سبب آن نمی‌توان رفع کرد، لذا باید نخست علت و سبب این خطورات را شناخت. سبب بروز آن‌ها در دل، از دو قسم بیرون نیست، یا چیزی است خارج از ذات او، و یا امری است باطنی و در ذات او.
حکیم متأله، ملامحسن فیض کاشانی(ره) معانی باطنی نماز صود آن است که دل از غیر نماز و زبان از غیر ذکر فارغ بوده و علم او با فعل و قولش قرین باشد و هرگاه توجه قلب از غیر نماز منصرف شد، و ذکر آن‌چه در آن است در دلش ثابت گردید، و از هیچ چیز آن غافل نشد، حضور قلب پیدا کرده است.
حکیم متأله، ملامحسن فیض کاشانی(ره) حضور قلب در نماز بدان که ادله شرط بودن خشوع و حضور قلب در آیات و احایث بسیار است، از جمله آن‌ها فرموده خداوند متعال است که: «أقم الصلاة لذكري»؛ نماز را برای یاد من بپادار.(طه/14)
آرشیو PDF
